W Polsce pielęgniarka uzyskuje kwalifikacje zawodowe po ukończeniu szkoły pielęgniarskiej. Szkołami pielęgniarskimi są szkoły prowadzące kształcenie w zawodzie pielęgniarki. Uzyskanie odpowiednich kwalifikacji jest jednym z niezbędnych warunków do uzyskania prawa wykonywania zawodu.
Zgodnie z art. 52 ust. 2 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (j.t. Dz. U. z 2014 r., poz. 1435 ze zm.) szkołami pielęgniarskimi są uczelnie prowadzące kształcenie na kierunki pielęgniarstwo na poziomie:
1. studiów pierwszego stopnia,
2. studiów drugiego stopnia.
Ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej zawiera również regulacje dotyczące wymiaru zajęć w szkole wyższej prowadzącej studia wyższe zawodowe (pierwszego stopnia). W tego rodzaju szkole pielęgniarskiej studia powinny trwać co najmniej 3 lata i obejmować co najmniej 4.600 godzin kształcenia zawodowego, w tym kształcenie kliniczne stanowi co najmniej jedną drugą, a zajęcia teoretyczne co najmniej jedną trzecią wymiaru kształcenia. Studia te nie mogą być prowadzone w formie niestacjonarnej (art. 54 ust. 4 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej).
Kształcenie na kierunku pielęgniarstwo na poziomie studiów pierwszego stopnia może trwać krócej niż 3 lata - w przypadku pielęgniarek, które posiadają świadectwo dojrzałości i ukończyły liceum medyczne lub szkołę policealną albo szkołę pomaturalną, kształcącą w zawodzie pielęgniarki, jeżeli po ich ukończeniu pielęgniarka uzyska wiedzę, kwalifikacje i umiejętności odpowiadające wiedzy, kwalifikacjom i umiejętnościom uzyskiwanym po ukończeniu studiów wyższych zawodowych pierwszego stopnia (art. 52 ust. 3 pkt 2 ww. ustawy.). Są to tzw. studia pomostowe. Szczegółowo powyższe kształcenie reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków prowadzenia studiów dla pielęgniarek i położnych, które posiadają świadectwo dojrzałości i ukończyły liceum medyczne lub szkołę policealną albo szkołę pomaturalną, kształcącą w zawodzie pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2012r., poz. 770). Zgodnie z tym rozporządzeniem do podjęcia przez pielęgniarkę studiów zawodowych, uprawnia świadectwo dojrzałości oraz dyplom ukończenia:
a) pięcioletniego liceum medycznego,
b) dwuletniej szkoły policealnej albo pomaturalnej, kształcącej w zawodzie pielęgniarki,
c) dwuipółletniej szkoły policealnej albo pomaturalnej, kształcącej w zawodzie pielęgniarki,
d) trzyletniej szkoły policealnej albo pomaturalnej, kształcącej w zawodzie pielęgniarki;
Czas trwania studiów zawodowych w przypadku pielęgniarek nie może być krótszy niż:
a) dwa semestry lub 1150 godzin - dla absolwentów pięcioletnich liceów medycznych,
b) trzy semestry lub 2410 godzin - dla absolwentów dwuletnich szkół policealnych albo pomaturalnych,
c) dwa semestry lub 1984 godziny - dla absolwentów dwuipółletnich szkół policealnych albo pomaturalnych,
d) dwa semestry - dla absolwentów trzyletnich szkół policealnych albo pomaturalnych;
Program kształcenia na ww. studiach zawodowych, w tym wymiar zajęć teoretycznych, praktycznych i praktyk zawodowych, ustala uczelnia, uwzględniając różnice pomiędzy treściami kształcenia określonymi w standardach kształcenia dla kierunków studiów pielęgniarstwo i położnictwo oraz programami nauczania zrealizowanymi odpowiednio w wyżej wymienionych szkołach. Po zaliczeniu przewidzianych programem kształcenia na studiach zawodowych zajęć teoretycznych i praktycznych oraz praktyk zawodowych student przystępuje do teoretycznego i praktycznego egzaminu kończącego studia zawodowe.
Edukacja pielęgniarek na uczelni prowadzącej kształcenie na kierunku pielęgniarstwo obejmuje kształcenie teoretyczne i kliniczne (praktykę). W trakcie kształcenia teoretycznego student zdobywa wiedzę zawodową, doświadczenie i umiejętności niezbędne do planowania, organizowania i sprawowania opieki zdrowotnej oraz oceny działań z tym związanych.
W trakcie kształcenia klinicznego student uczy się sprawowania kompleksowej opieki zdrowotnej jako członek zespołu, w bezpośrednim kontakcie z osobami zdrowymi i chorymi. Kształcenie kliniczne odbywa się w podmiotach leczniczych, pod kierunkiem wykładowców pielęgniarstwa lub położnictwa oraz przy pomocy innych specjalistów, w szczególności pielęgniarek i położnych. Kształcenie kliniczne jest praktyką w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym.
NIPiP
